Nazisme. Hoofdrolspelers Engeland, Amerika en Nederland.
Voor velen is dit onderwerp een fixatie, vooral voor de volkeren die erdoor geleden hebben onder de nederlaag en totale misvorming. Als Italiaan herinner ik me duidelijk mijn grootvader van vaderskant die eindeloos terugdenkt aan de tijd van het fascisme, weerspiegeld door mijn grootmoeder; hij leek nooit in staat om zelf de knoop van sentimenten jegens Mussolini, de Duitsers, de oorlog en de verschrikking van dit alles te ontwarren.
Soms wenste hij dat de As de oorlog had gewonnen, op andere momenten had hij graag gezien dat Frankrijk niet zo snel was gevallen dat het Italië in haar catastrofale ondergang zou storten – hij zou uiteindelijk de strijd in de Balkan meemaken, zou overleven en onverbrekelijk verbonden blijven met de oude wereld tot aan zijn dood, lang na 1945.
Mijn vader en ik – de ‘moderne’ – luisterden naar deze tirades, walsen onze ogen en excuseerden de onfatsoenlijkheid om zelfs maar te zinspeelden op een mogelijke nazi-overwinning vanwege het serieuze, maar in wezen ‘verknoeide’ wereldbeeld van grootvader. Een wereldbeeld dat, zoals wij moderne hebben geleerd, de verdoemenis van Europa had gespeld en de veramerikanisering door de overwinnaars.
Maar de Pax Americana die volgde, diep in de diepte, was zelf van twijfelachtige waarde: het begon met een nucleaire holocaust, bracht misschien rijkdom naar het Westen, maar gaf heel weinig bij wijze van vrede aan de rest van de wereld. En wat er overbleef om te voelen van het verslagen Westen was somber: Duitsers en Italianen waren gereduceerd tot een paar lege, identiteit loze stammen.
Op dit moment is er in de collectieve verbeelding van het Westen niets erger dan het nazisme. Geen grotere heiligschennis, geen grotere manifestatie van wreedheid, onmenselijkheid en bedrog dan de heerschappij van dit unieke regime dat tientallen jaren lang de macht over Midden-Europa heeft uitgeoefend.
De nazi’s hebben het leven op ongeziene wijze geschonden, en de staat van dienst van hun gruweldaden tijdens de oorlog is zodanig gegroeid dat Duitsland na hun nederlaag werd geteisterd door een morele steniging door de overwinnaars, die nog steeds niet is gestopt.
Sindsdien heeft een onafgebroken stroom van boeken, artikelen, instructies en films, gemaakt door de Anglo-Amerikanen en verspreid door hun verworven volgelingen in Europa, de plaatsen van het debat verdrongen, waardoor alle meningen anders dan de ‘waarheid’ van de gevestigde orde werden – en worden – belemmerd.
Deze waarheid is dat Europa in gevaar was gebracht door de strijdlust van de outcast in haar kudde: de vervloekte Duitsers, die hun Europese broeders in oorlog storten en daarbij terecht de welwillende overheersing van hun “Amerikaanse ooms” hebben ondergaan.
Ik wilde begrijpen hoe dit alles tot stand kwam. Ik vroeg me af hoe Europa zo’n rommelige zelfmoord kan plegen dat het zich overgeeft aan een buitenlandse heerser met een ander wereldbeeld dan de oude, maar even gewelddadig en barbaars. En om de vraag te beantwoorden was het duidelijk dat ik me moest richten op de recente oorsprong van het verhaal, en dat is aan de nazi-vloek zelf. Waarom is het gebeurd?
Als afgestudeerde in de economie begon ik mijn interesse te richten op de nazi-boom van de jaren dertig en de nanostructuren die gebruikt werden om het herstel aan te wakkeren, wat later het onderwerp van mijn doctoraal proefschrift werd. Het onderzoek breidde zich in de loop van bijna tien jaar uit rond die kern. In deze studie is er geen behoefte om de staat van dienst van de Duitse wreedheden opnieuw te beoordelen: deze zijn zorgvuldig onder de loep genomen, zij het alleen met anatomische (dus voyeuristische) fascinatie.
Het is eerder mijn bedoeling om de aanvalspunten van dit verhaal met een paar jaar terug te dringen: voor de officiële ‘verhalen’, die voor het grootste deel zijn gebaseerd op excessief berouw of verontschuldiging, indien geschreven door Duitsers 1, en min of meer subtiele executie, indien geschreven door Anglo-Amerikanen 2, gaan meestal door de dracht van het nazisme heen om het af te doen als een verward tussenspel dat gekenmerkt wordt door de wraakzucht van het oude Duitsland, en door de vermeende gevolgen van ‘grote historische krachten’ en ‘irrationalisme’ – in feite twee halfbakken en in wezen betekenisloze noties.
De slechte behandeling van de nazi-geschiedenis is te wijten aan twee factoren: In de eerste plaats is de historische pauze waarin het Hitlerisme wordt gekoesterd, notoir complex en dat is niet bevorderlijk voor ‘goede beeldvorming’: toen de crisis in 1930 het Westen trof en de nazi’s stemmen begonnen te verzamelen, geven liberale historici het verhaal over aan hun mede-economen, en de economen, die niets van de crisis begrijpen, gooien het terug naar de historici, die zo opgezadeld zijn met het laatste en helaas teleurstellende woord in de huidige, miserabele uitleg van de opkomst en de macht van de nazi’s.
Ten tweede wordt een gedetailleerde analyse van de opkomst van het nazisme over het algemeen geschuwd, dus het lijkt erop dat het te veel aan het licht zou kunnen brengen; in werkelijkheid zou het kunnen onthullen dat de nazi’s nooit een schepsel van toeval waren. De stelling in het boek suggereert dat de Angelsaksische elites gedurende 15 jaar (1919-33) hebben geknoeid met de Duitse politiek met de bewuste bedoeling om een reactionaire beweging te verkrijgen, die ze dan als pion voor hun geopolitieke intriges zouden kunnen opzetten.
Toen deze beweging onmiddellijk na de Eerste Wereldoorlog opdook in de vorm van een religieuze, antisemitische sekte, vermomd als een politieke partij (de NSDAP), hielden de Britse clubs haar in 1931, toen de Weimarrepubliek in 1931 door de crisis werd ontmanteld, nauwlettend in de gaten, en omarmden ze in de jaren dertig van de vorige eeuw met bedrog.
Dat wil zeggen dat Engeland het Hitlerisme weliswaar niet heeft opgevat, maar toch de voorwaarden heeft gecreëerd waaronder een dergelijk fenomeen zich zou kunnen voordoen, en zich heeft ingezet om de nazi’s op financiële wijze te ondersteunen en ze vervolgens tot de tanden te bewapenen met het vooruitzicht ze te manipuleren.
Zonder een dergelijke methodische en niet aflatende ‘bescherming’ van de Anglo-Amerikaanse elite en de medeplichtigheid van het Sovjet-Rusland zou er geen Führer en geen nazisme zijn geweest: de politieke dynamiek van de nazibeweging dankt haar succes aan een algemene staat van instabiliteit in Duitsland, die volledig artisanaal was, een wrak dat door de Anglo-Amerikaanse clubs zelf was gebouwd.
Met ‘clubs’ en ‘elites’ bedoel ik de gevestigde en zichzelf in stand houdende verbroederingen die het Angelsaksische gemenebest regeerden: deze werden (en worden nog steeds) gevormd door een samenvoeging van dynasten uit de bankiershuizen, het diplomatiek corps, de officer caste en de uitvoerende aristocratie, die nog steeds stevig verankerd is in het constitutionele weefsel van de moderne ‘democratieën’.
Deze ‘clubs’ handelen, regeren, fokken en denken als een compacte oligarchie, en coöpteren de middenklasse om het te gebruiken als een filter tussen henzelf en hun kanonnenvoer: de gewone mensen. In het zogenaamde “democratische kiesdistrict”, dat tot nu toe het meest geavanceerde model van oligarchisch bewind is, heeft de kiezer geen enkele invloed, en de politieke capaciteit is slechts een andere uitdrukking van de overtuigingskracht die nodig is om “consensus” te bereiken over (gedenkwaardige) besluiten die al elders zijn genomen 3.
Het verhaal in dit boek is het verhaal van het Britse rijk, dat in 1900, uit angst voor de opkomende macht van het jonge Duitse Rijk, in het geheim een plan bedacht voor een gigantische omsingeling van de Euraziatische landmassa.
Het hoofddoel van deze titanische belegering was het voorkomen van een alliantie tussen Duitsland en Rusland: als deze twee mogendheden hadden kunnen versmelten tot een ‘omhelzing’, zo redeneerden de Britse stewards, dan zouden ze zich zijn gaan omringen met een fort van middelen, mannen, kennis en militaire macht die het voortbestaan van het Britse rijk in de nieuwe eeuw in gevaar zouden brengen.
Vanaf deze vroege realisatie is Groot-Brittannië begonnen aan een buitengewone campagne om Eurazië te verscheuren door Frankrijk en Rusland, en vervolgens Amerika, in te huren om tegen de Duitsers te vechten. De wisselvalligheden van de eerste helft van de twintigste eeuw vormden het epos van de grote belegering van Europa.
Zoals in hoofdstuk 1 zal worden aangetoond, voltooide de Eerste Wereldoorlog de eerste daad van de aanval, die werd bekroond door de imperiale inval van de Verenigde Staten op het grote schaakbord. Duitsland had de oorlog verloren, maar op haar eigen grondgebied was ze niet verslagen; de Duitse elites en haar politieke en economische structuur waren intact gebleven.
Zo begon na 1918 de tweede daad van de belegering: een verbazingwekkende politieke manoeuvre die de geallieerden bereidwillig hebben uitgevoerd om in Duitsland een reactionair regime uit de gelederen van haar overwonnen militaristen te doen herrijzen.
Groot-Brittannië orkestreerde deze incubatie met het oog op het oproepen van een oorlogszuchtige politieke entiteit die zij aanmoedigde om ten strijde te trekken tegen Rusland: het vooropgezette doel was om het nieuwe, reactionaire Duitse regime in een twee frontoorlog (Tweede Wereldoorlog) verstrikt te laten raken, en van de gelegenheid gebruik te maken om Duitsland voor eens en voor altijd te vernietigen.
Om deze diepe en zorgvuldige richtlijnen voor wereld controle uit te voeren, waren twee voorwaarden noodzakelijk: (1) er moest in Rusland een imposant en anti-Duits regime worden opgezet dat heimelijk op één lijn lag met dat van Groot-Brittannië, en (2) de kiem van de chaos moest worden gelegd in Duitsland om het institutionele terrein te ontsluiten voor de groei van deze reactionaire beweging van ‘nationale bevrijding’.
Het eerste doel werd bereikt door in 1917 de tsaar in Rusland uit de macht te zetten en de bolsjewieken aan de macht te brengen; het tweede door de clausules van het Vredesverdrag op te stellen om de dynastieke clans van Duitsland ongedeerd te laten: het was inderdaad zo door hun opzet dat Groot-Brittannië de komst van deze revanchistische beweging verwachtte (hoofdstuk 2).
Wat in Duitsland na de Grote Oorlog ontrafeld werd, was het leven van de Weimarrepubliek, het marionettenregime van het Westen, dat het nazisme in drie etappes invoerden: een periode van chaos die eindigde met de hyperinflatie en het verschijnen van Hitler (1918-23, behandeld in hoofdstuk 3); een periode van artisanale welvaart waarin de nazi’s stil waren en de toekomstige oorlogsmachine van Duitsland werd samengevoegd met Amerikaanse leningen (1924-29); en een periode van desintegratie (1930-32) die in gang werd gezet door het meesterbrein van de twintigste eeuw: Montagu Norman, de gouverneur van de Bank of England (hoofdstuk 4).
Nadat de invoering van het nazisme was voltooid en de Hitlerieten met financiële hulp van de Anglo-Amerikanen de kanselarij van het Reich (januari 1933) in bezit kregen, begon het formidabele herstel van Duitsland onder de nazi-vleugel, de Britse leningen en het kunstenaarschap van de Duitse centrale bankier: Hjalmar Schacht, de beschermeling van Montagu Norman.
Er volgde een ongelooflijke ‘dans’ van Groot-Brittannië en nazi-Duitsland (1933-43), geleid door de eerste om de tweede tot oorlog te dwingen tegen Rusland. En ook Rusland, handelend in sync met Londen, kalmeerde de nazi’s om hen in de val van het Oostfront te lokken. Engeland bracht een betoverende show uit door voor de wereld te veinzen dat haar heersende klasse verdeeld was tussen pro-nazi’s en anti-Nazis, en dat zo’n splitsing verantwoordelijk was voor het schijnbare gebrek aan betrokkenheid bij Hitler aan het Westelijk Front nadat de invasie van Polen de Tweede Wereldoorlog had uitgelokt.
De waarheid was heel anders: er werd achter de schermen onderhandeld; Groot-Brittannië heeft de Amerikanen rekenkundig verhinderd om gedurende drie jaar een westelijk front te openen, zodat de nazi’s Rusland ongestoord konden binnendringen en verwoesten in ruil voor de snelle evacuatie van Duitse troepen uit het Middellandse-Zee gebied, dat een van de gebieden van vitaal belang was voor Groot-Brittannië.
Uiteindelijk, na deze spectaculaire prestatie van dissimulatie, liet Groot-Brittannië het masker vallen en sloot het in op de gedupeerde nazi’s, die op twee fronten verpletterd zouden worden door de samenzwerende Sovjet- en Anglo-Amerikaanse strijdkrachten (hoofdstuk 5).
Om de Duitse dreiging teniet te doen, hadden de Britse heersende elites gegokt met hoge inzetten; meer dan 30 jaar (1914-45) hadden ze een web van financiële machinaties, internationale complicaties, samenzweringen van inlichtingendiensten, diplomatieke duivelskunsten, militaire scherpzinnigheid en onmenselijke bedriegerij geweven, en ze zijn er uiteindelijk in geslaagd.
Dit spel voor de Anglo-Amerikaanse overheersing ging ten koste van ongeveer 70 miljoen levens (twee wereldoorlogen): een holocaust waarvan de aard boven alle woorden verheven is. Beide conflicten werden willens en wetens uitgevoerd door Groot-Brittannië.
In het eerste was het het politieke onvermogen waardoor Duitsland verloor, in het tweede was er geen Duitsland meer dat het waard was om over te spreken: het enige wat we zien is een verdoofde bevolking die aan een inheemse automaat is gekoppeld, bewapend en geliquideerd door de Britten (en de Sovjets).4
Het Westen moet dus nog eens goed nadenken – om te beseffen dat er iets veel erger is dan het nazisme, en dat is de overmoed van de Anglo-Amerikaanse broederschappen, waarvan de routine is om inheemse monsters tot oorlog aan te zetten en het pandemonium te sturen om hun imperiale doelen te bevorderen.
1. Ernst Nolte’s Der europäische Bürgerkrieg, 1917-1945: Nationalsozialismus und Bolschevismus (De Europese Burgeroorlog, 1917-1945: Nationaalsocialisme en bolsjewisme (Berlijn: Propyläen Verlag, 1987) is een eerlijk voorbeeld van een mitigerende benadering van de opkomst van het nazisme.
2. Een letterlijk stereotype productie die zich uitstrekt van bijvoorbeeld William Shirer’s The Rise and Fall of the Third Reich (New York: Simon & Schuster, 1960) tot Michael Burleigh’s The Third Reich, A New History (New York: Hill and Wang, 2000), of Ian Kershaws recente biografie van Hitler (in twee delen: Hubris, 1998, en Nemesis, 2000. New York: W.W. Norton & Company).
3. De zogenaamde ‘democratie’ is een misleiding, de stemming een schijnvertoning. Een moderne verbureaucratiseerd systemen, waarvan de geboorte dateert uit het midden van de negentiende eeuw, die de feodale organisatie als het ware naar een hoger plan heeft getild. Een hoofddoel van wat Thucydides in zijn tijd synomosiai (letterlijk ‘eed uitwisselingen’) noemde, dat wil zeggen, de uit het zicht broederschappen achter de heersende clans, was om het proces van het opeisen van huurgelden van de bevolking (een ‘vrij inkomen’ in de vorm van huren, financiële lasten en dergelijke) zo ondoorgrondelijk en ondoorzichtig mogelijk te maken. De enorme verfijning en de propagandistische muur van kunstzinnig onthulde misvattingen rond het banksysteem (we komen terug op dit thema in hoofdstuk 4), het belangrijkste instrument waarmee de hiërarchieën de rijkdom van hun ondersteunende gemeenschap onteigenen en beheersen, is de heldere getuigenis van deze essentiële transformatie die de feodale/oligarchische organisatie in de moderne tijd heeft ondergaan. Het Westen heeft zich verplaatst van een low-tech agrarische onderneming gebouwd op de ruggen van ongefranchiseerde horigen naar een sterk gemechaniseerde postindustriële bijenkorf die zich voedt met de kracht van niet minder ongefranchiseerde blauw- en witte boorden slaven, wier leven is gehypothekeerd om in de mode van de moderne consumptie te kopen. De huidige heren van het landhuis worden niet langer gezien als een eerbetoon, omdat ze daarvoor op de mechanica van de bankrekeningen vertrouwden, terwijl de sycofanten van de mediane klasse, als academici en publicisten, consequent trouw zijn gebleven aan de synomosiai. Het andere concrete verschil tussen gisteren en vandaag is de enorme toename van de industriële productie (waarvan het potentiële niveau echter altijd al aanzienlijk hoger is geweest dan het feitelijke niveau, om de prijzen hoog te houden). Wat betreft de ‘democratische participatie’ van de gewone burgers, die weten in hun hart dat ze nooit iets van gewicht bepalen, en dat de politiek bestaat uit de kunst om de menigte in een of andere richting te sturen volgens de wensen en verwachtingen van de weinigen die de sleutel hebben tot informatie, intelligentie en financiën. Deze weinigen kunnen op een bepaald moment min of meer verdeeld zijn in strijdende partijen; hoe dieper de verdeeldheid, hoe bloediger de sociale strijd. Het verkiezingsrecord van het Westen in de afgelopen eeuw is een lichtend voorbeeld voor de volstrekte inconsequentie van ‘democratie’: ondanks twee rampzalige oorlogen en een laattijdig systeem van evenredige vertegenwoordiging dat een overvloed aan partijen heeft opgeleverd, heeft West-Europa geen duidelijke verschuiving in haar sociaaleconomische grondwet gezien, terwijl Amerika in de loop der tijd steeds meer gelijk is geworden aan haar laat-oligarchische zelf, doordat het de democratische optocht heeft gereduceerd tot een strijd tussen twee rivaliserende vleugels van een ideologisch compacte mono partij structuur, die in feite wordt ‘gelobbyd’ door min of meer verborgen ‘clubs’: de mate van publieke participatie in deze flagrante vertoning is, zoals bekend, begrijpelijkerwijs het laagst: een derde van de franchise op zijn best.
4. Het leidmotief van dit boek is de bewuste aard van de inspanningen die de Britse clubs zich hebben getroost om het rijk te behouden, met dien verstande dat een dergelijke inspanning de moeite waard was, zelfs als het betekende dat het leiderschap werd overgedragen aan de Amerikaanse broeders, die de Londense clubs als hun spirituele erfgenamen cultiveren. De boodschap die hier wordt overgebracht is dat de imperiale manier waarop Groot-Brittannië de meest afschuwelijke manifestatie van machiavellisme in de moderne geschiedenis was, want ze stopte bij niets om haar dominante positie te verdedigen; ze wist dat er geen middelen waren die het doel niet konden rechtvaardigen. Om wereldheerschappij te bereiken, trok Groot-Brittannië zich niet terug van het plannen in Duitsland van een eindeloos seizoen van pijn en chaos om een angstaanjagende, inheemse kracht te incuberen, die zij dacht aan het manipuleren in een tweede wereldconfl ict – dat ook een Brits idee was. Dit alles was, vanaf het begin in 1919 tot het einde van 1945, een koelbloedige, berekende plot. Ik ben me er uiteraard terdege van bewust dat zo’n scriptie zich te gemakkelijk zou kunnen lenen om door de patriottische ‘experts’ van de westerse academische wereld als een zoveelste groteske samenzweringstheorie te worden gestimuleerd; maar in feite biedt dit proefschrift niet meer dan een rode draad waarmee men eindelijk een verzameling van aanwijzingen en solide bewijzen aaneen kan rijgen, die al jaren beschikbaar zijn en sinds die tijd een platform voor andersdenkenden hebben gevormd, dat wil zeggen, voor die studenten geschiedenis en economie die de openhartigheid hebben gehad om te erkennen dat het centrale uitgangspunt van de internationale betrekkingen toen, net als nu, geheimhouding was. We hoeven maar te denken aan de miljardenbegrotingen die in onze tijd worden besteed aan zogenaamde “inlichtingen”, beheerd door niet-gekozen “officials” en bestemd voor geheime sabotage en desinformatie in binnen- en buitenland, nevelige “enquêtes”, huurlingencommissies, en god-only-weet wat de belastingbetalers zelf natuurlijk helemaal niet weten. Nogmaals, het democratische publiek heeft geen inspraak, maar wordt toch opgedragen om te betalen voor het toestaan van de afwezigen om achter gesloten deuren samen te spannen. Het is waar dat niet alle samenzweringen slagen – sommigen zijn rijper ‘voor de tijd’, zoals ze zeggen, dan anderen – maar alle grote historische ontwikkelingen, goed of ziek, worden voortdurend bezield, bestreden en tegengegaan door de ingewijden van de verschillende antagonistische ‘samenlevingen’; en de kuddes volgen, ondanks zichzelf, altijd. In de twintigste en begin twintigste en begin twintigste eeuw zijn het de Anglo-Amerikaanse clubs die de dag hebben gedragen, en hun ambtstermijn heeft weinig te maken met mensenrechten, vrije markten en democratie, ongeacht wat zij schaamteloos beweren. Wat volgt is het verhaal van de belangrijkste slag die ze tot nu toe hebben gewonnen: de gruwelijke campagne tegen Duitsland.